Hornet levert creatieve oplossingen voor lasercladden

Hornet Laser Cladding is een nieuwe leverancier van lasercladsystemen. Het bedrijf is opgezet door Jelmer Brugman en Frank Rijsdijk, die allebei veel ervaring hebben met lasertechniek en lasercladden. Het duo is nog maar kort bezig, maar heeft al een handvol systemen verkocht. Via een openbare inschrijving is onlangs zelfs een order binnengehaald bij het gerenommeerde Duitse onderzoeksinstituut Fraunhofer ILT in Aken.

Hier wordt begin 2014 een systeem geleverd dat gebruikt gaat worden voor onderzoek naar hogesnelheid lasercladden. Maar Hornet richt zich vooral ook op industriële bedrijven. Over de hele wereld welteverstaan. “Want niet alleen Nederlandse bedrijven begeven zich op deze markt, het toepassingsgebied is enorm en wordt steeds groter.”

Lasingenieur Jelmer Brugman is bij Hornet de man van de techniek. Hij is al sinds 2005 gespecialiseerd in lasercladding en deed zijn kennis en ervaring op bij Stork Gears & Services. Daar deed hij een haalbaarheidsonderzoek naar lasercladden, richtte het proces in en bouwde de machine grotendeels zelf op. Ook heeft hij met de machine gewerkt en uitdagingen opgepakt zoals het mobiel lasercladden. Vorig jaar achtte hij de tijd rijp om zijn eigen bureau Jelmer Brugman Engineering te starten, specifiek gericht op lasercladden. Zijn opzet was systemen in de markt te zetten en consultancydiensten aan te bieden in de vorm van lasadvies, begeleiding van werkplaatsactiviteiten, ondersteuning bij kwalificatietrajecten, R&D projecten, trainingen en innovatieve oplossingen en engineering.

Brugman kent Frank Rijsdijk al sinds zijn beginperiode bij Stork. Rijsdijk heeft zijn eigen bedrijf SRR Laser- en Snijtechniek, dat leverancier is van onder andere AlphaLaser, Laserline, SPI (op clad- en lasgebied) en vele andere merken lasers en ook onderhoud en service aan deze lasers doet. Verder levert SRR onderdelen voor bijna alle merken lasers en IPL’s. De twee hebben samengewerkt bij het inrichten van het lasercladproces van Stork, waarbij een laserbron van Laserline is toegepast. Rijsdijk houdt zich nu bij Hornet vooral bezig met de marketing en de commerciële activiteiten.

Werkende systemen
Hornet Laser Cladding ontwerpt, bouwt en levert systemen voor lasercladding. “Onze aanpak is puur en alleen gericht op het lasercladden”, zegt Brugman. “Ons sterke punt is daarbij dat je bij ons niet alleen een systeem koopt, maar ook de ondersteuning bij de inrichting van het proces”, zegt Brugman. “Daarmee heb je de garantie dat je een werkend systeem koopt. Dat lijkt logisch, maar in het verleden zijn lasercladprojecten regelmatig uitgelopen op een fiasco, doordat men losse componenten kocht en er niet in slaagde daarvan een goed werkend systeem te maken. Wat dat betreft doen wij het echt anders.”
Brugman neemt de toepassing van de klant als uitgangspunt. Daar wordt het meest geschikte systeem voor bedacht, waarbij Hornet niet is gebonden aan bepaalde leveranciers. “We zijn klein, flexibel en onafhankelijk. Hierdoor zijn we niet gebonden aan vaste concepten, maar kunnen we creatieve oplossingen aanbieden. Er is geen basisconcept; we beginnen bij ieder project telkens weer met schone lei en het kan alle vormen aannemen. We kunnen systemen maken voor het cladden van onderdelen met een lengte van 20 meter, maar even goed voor onderdelen van enkele centimeters.”

Financiële drempel
Een belangrijk uitgangspunt daarbij is dat Hornet de financiële drempel zo laag mogelijk probeert te houden. Lasertechniek heeft immers weliswaar een aantal grote voordelen, maar is in aanschaf nu eenmaal duurder dan andere technieken. Brugman: “We weten precies waar we bij het bouwen van een machine op moeten letten, wil deze effectief zijn. We bouwen gebruiksvriendelijke en veilige systemen, waar niet meer op zit dan strikt noodzakelijk. Een robotarm is bijvoorbeeld niet altijd nodig, maar hij kost wel meer en maakt het systeem complexer. Dus als zo’n arm niet nodig is, laten we hem weg.”
Hornet is creatief in de machinebouw om de kosten zo laag mogelijk te houden en werkt daarbij samen met WB Automation in Ulft. Een voorbeeld daarvan is de opdracht van een reparateur van scheepsmotoronderdelen. Hornet heeft drie systemen geleverd aan deze klant, voor de vestigingen in Nederland, China en Singapore. Deze zijn opgebouwd op een frame van een gebruikte draaibank. “We hebben alles gesloopt tot we een kale bank overhielden, waar een constructie omheen is gemaakt voor de veiligheid en het afschermen van de bron tegen straling. Vervolgens is die machine uitgerust met alle componenten om een goed en gebruiksvriendelijk lasercladproces mogelijk te maken.”
Een volledig nieuwe machine is echter ook mogelijk. Een order die eind november werd gescoord bij Revamo in Meppel, behelst de bouw van een compleet nieuwe cabine met robotarm, opspanbank en tafel. “Nogmaals, het gaat om de toepassing van de klant”, aldus Brugman. “Daar bouwen we op.”

Meerdere mogelijkheden
Hornet biedt klanten ook flexibiliteit qua laserbron. Meestal wordt gekozen voor diodelasers. Die hebben niet de hoogste bundelkwaliteit, maar dat is juist uitstekend geschikt voor lasercladden. Er kan echter ook worden gekozen voor andere laserbronnen als de toepassing dat verlangt. Hetzelfde geldt voor de vermogens van de laserbronnen. Bij de reparateur van scheepsonderdelen is gekozen voor een bron van 1 kW, met de optie om deze te verdubbelen. Het systeem voor Fraunhofer wordt zelfs voorzien van een bron met 4 kW uitgangsvermogen. Ook in de poedertoevoersystemen kan Hornet variëren.

Eenmaal ontwikkeld, gebouwd en geleverd, zijn de systemen van Hornet binnen een paar dagen gebruiksklaar. Is het systeem uitgerust met een robot, dan is wat meer tijd nodig. De installatie van de reeds geleverde systemen hebben Brugman en Rijsdijk zelf gedaan met in dit geval de hulp van de machinebouwer, waarbij ook machinetrainingen aan de medewerkers zijn gegeven on site. In dit geval in China en Singapore.
Het Hornet-duo zal wel vaker de wereld over reizen, want Nederland is voor de lasercladtechniek een kleine markt, die snel verzadigd zal zijn. Hornet richt zich dan ook op de wereldmarkt. In die zin is de opdracht van Fraunhofer een uitstekende referentie. Rijsdijk en Brugman zijn ook bezig met aanvragen uit Zuid-Afrika en Brazilië. In maart nemen ze deel aan de vakbeurs LAM (Laser Additive Manufacturing) in het Amerikaanse Houston en in juni waarschijnlijk aan de Lasys in Stuttgart. Belangrijk is ook een goede zichtbaarheid op internet. Daarom is onlangs een informatieve website in gebruik genomen.

Nieuwbouw en reparatie
Lasercladden is een techniek waarbij een metallische deklaag wordt aangebracht op onderdelen van installaties en machines die onderhevig zijn aan slijtage en/of corrosie. Met behulp van een hoogvermogen laser wordt een dunne laag van het werkstukoppervlak gesmolten. Het toegevoegde metaalpoeder, geïnjecteerd in het smeltbad, smelt en verbindt zich met het werkstukmateriaal. Het resultaat is een deklaag met goede hechting en geringe opmenging van het werkstukmateriaal met het toegevoegde materiaal. Hierdoor behouden beide materialen hun specifieke eigenschappen wat de kwaliteit van het behandelde onderdeel aanzienlijk verbetert.
Lasercladden vindt toepassing in zowel nieuwbouw als bij reparatiedoeleinden. Bij nieuwbouw wordt de techniek vaak ingezet voor het aanbrengen van corrosiewerende en/of slijtvaste lagen in de turbinewereld, het grondverzet en de olie- en gaswereld. De reparatiesector gebruikt de techniek voor het herstellen van dure componenten (schoepen, turbines, tandwielen), die lokaal beschadigd zijn.