Staalprijzen: malaise houdt aan, fabrieken saneren
Sedert medio 2011 heerst er grote onzekerheid in de staalmarkt en dat is in oktober niet verbeterd. De vraag naar staal heeft zich na de zomervakanties niet verbeterd met als gevolg dat er een grote productieovercapaciteit in de markt is. Diverse fabrieken hebben dan ook maatregelen genomen om de productiecapaciteiten terug te brengen in de hoop dat vraag en aanbod meer in evenwicht komen. Dit meldt staalleverancier Noviostaal in haar maandelijkse nieuwsbrief.
In Europa zijn of worden diverse hoogovens periodiek stilgelegd, zo schijnt bijvoorbeeld ThyssenKruppSteel een reductie van circa 500.000 ton te plannen. ArcelorMittal heeft naast tijdelijke productiestops echter ook de voor de werkgelegenheid in België dramatische beslissing genomen om de productie van ruwstaal in Luik (het vroegere Cockerill SA) definitief te gaan sluiten, wat past in de strategie van de onderneming. Die strategie is gericht op verbetering van de efficiency en reductie van kosten, waardoor men hoopt het bedrijf concurrerend te houden op de wereldmarkt. De kostenreductie wordt onder meer bereikt door alleen maar daar staal te produceren waar op transportkosten bespaard kan worden. Dat wil dus zeggen direct of nagenoeg aan zee. Vrachtkosten spelen namelijk een grote rol bij de productie van staal. Een fabriek die bijvoorbeeld 10 miljoen ton ruwstaal maakt, transporteert in- en extern minimaal vier keer die hoeveelheid.
Intussen hapert ook in China de economie door afzwakking met name van de bouwsector en bij de productie van machines. Als gevolg daarvan kampen de staalfabrieken met grote voorraden en daarmee met grote financiële lasten. China kent honderden kleine en grote staalproducenten, die nu met man en macht proberen hun productiehoeveelheden te slijten, bijvoorbeeld in de export. Echter door de sterk wisselende valutakoersen tezamen met de achterblijvende vraag in de voor China traditioneel belangrijke afzetmarkten Amerika en Europa zit daar niet veel schot in. Een andere grote markt in Azië is India, maar dat land voorziet zichzelf voornamelijk uit binnenlandse productie. In 2012 is de verwachting dat India ongeveer 65 miljoen ton ruwstaal zal produceren, terwijl dat in 2009 noch 48 miljoen ton was en zodoende heeft dat land weinig behoefte aan importen. Ondanks alle pessimistische geluiden over de verschillende economieën zou de vraag naar staal wereldwijd volgens de World Steel Association in 2011 met circa 6,5 % toenemen tot bijna 1,4 miljard ton en in 2012 met nog eens ruim 5% stijgen tot circa 1,475 miljard ton. Door de aanhoudende malaise in de economie blijven de staalprijzen onder druk staan. Diverse fabrieken hadden gehoopt per 1 oktober een verhoging te kunnen doorvoeren, maar die hoop is ijdel gebleken.
Kenners denken echter, dat de bodem wel bereikt is en dat er een voorzichtig herstel zal gaan plaatsvinden in de loop van dit kwartaal en in Q1-2012. Die gedachte is niet onlogisch, want de meeste afnemers hebben relatief weinig of zelfs helemaal niets voor levering in het 4e kwartaal 2011 besteld. Binnenkort zullen zij weer moeten kopen om hun voorraden op peil te houden. Met de huidige beperkte productiecapaciteiten en de te verwachten grote opdrachten is het niet ondenkbaar dat de staalproducenten, omdat ze zo in een sterkere onderhandelingspositie zullen komen, adequaat zullen reageren en met hogere prijzen op de markt gaan komen. Zo zou zich de geschiedenis van eind 2010 kunnen herhalen en zouden de fabrieken hebben bereikt wat ze met hun capaciteitsreducties voor ogen hadden. November zal een duidelijker beeld geven, zo denkt Noviostaal.