Rabobank: ‘Productiviteitsverbetering bepaalt toekomst maakindustrie’
Om te kunnen blijven groeien en internationaal concurrerend te blijven, zal de arbeidsproductiviteit in de Nederlandse maakindustrie met wel 50% moeten stijgen in 10 jaar tijd.
De arbeidsproductiviteit in diverse Nederlandse industriesectoren is de afgelopen 30 jaar flink gegroeid, maar loopt nu terug. (Bron CBS, bewerking Rabobank)
Dat stellen Sectormanager Industrie Kees de Schipper en Sectormanager Industrie & Defensie Yorick Cramer van Rabobank. Het duo heeft een update gepubliceerd, waarin ze schetsen wat er nodig is voor deze productiviteitsverbetering en hoe je dat bereikt.
Winstgevendheid onder druk
De Nederlandse maakindustrie staat volgens Rabobank aan de vooravond van grote veranderingen. Klanten stellen andere eisen en digitalisering verandert de wijze van produceren. Business as usual is niet langer houdbaar en bedrijven zullen zich moeten aanpassen. Op dit moment staat de winstgevendheid van veel bedrijven onder druk door sterk gestegen kosten en toenemende concurrentie van buitenlandse bedrijven. Tegelijkertijd kampt de sector met structurele personeelstekorten en een afnemende productiviteitsgroei. Een zeer waarschijnlijk scenario is dat de industrie het de komende 20 jaar met minder mensen zal moeten doen.
Industrie bovengemiddeld vergrijst
En dat terwijl de economische groei de laatste jaren vooral te danken was aan het feit dat er meer mensen zijn gaan werken. Dat gold ook voor de industrie. “Meer inzet van arbeid wordt in de industrie echter steeds lastiger”, stelt Rabobank vast. “De sector is bovengemiddeld vergrijsd, concurreert met andere sectoren om schaars talent en de instroom vanuit de vakopleidingen is te laag. De groei zal dus moeten komen van een hogere arbeidsproductiviteit: de toegevoegde waarde per gewerkt uur.”
Rabobank wijst erop dat het belang hiervan ook door het ministerie van Economische Zaken (EZ) wordt gezien. Begin september presenteerde zij haar productiviteitsagenda, waarin thema’s worden besproken die cruciaal zijn om arbeidsproductiviteit te versterken. “Het is belangrijk dat er politieke aandacht is en dat bedrijven worden ondersteund. Maar bedrijven zullen vooral zelf in actie moeten komen”, stellen De Schipper en Kramer.
Praktijkvoorbeelden
Aan de hand van praktijkvoorbeelden van Tuinte Machinebouw, Gooskens Hout en Reijnen Sealing laten ze zien dat grote stappen mogelijk zijn; mits er wordt geïnvesteerd in de juiste randvoorwaarden:
- Procesanalyse: kijk kritisch naar je huidige processen. Waar wordt waarde toegevoegd en waar zit inefficiëntie?
- Multidisciplinaire samenwerking: zorg dat afdelingen zoals commercie, inkoop, werkvoorbereiding en productie elkaar begrijpen en effectief samenwerken.
- Slimme technologie: investeer in automatisering, robotisering en digitalisering om processen te versnellen en te verbeteren.
- Procesoptimalisatie: pas methodieken toe zoals lean om verspilling te verminderen en doorlooptijden te verkorten.
- Toekomstgerichte vaardigheden: breng in kaart welke kennis en competenties medewerkers in de toekomst nodig hebben en investeer in scholing en ontwikkeling.
- Leren van anderen: kijk bij collega-bedrijven: wat doen zij slim, en wat kun je daarvan leren?
- Menselijk kapitaal: zet in op scholing, kennisdeling en het vormen van multidisciplinaire teams.
- Samenwerking in de keten: werk actief samen met leveranciers, klanten en kennisinstellingen om innovatie te versnellen.
Lees hier de volledige update van Rabobank over de industrie.