Energietransitie biedt werktuigmachinebouw grote kansen

Dit blijkt uit onderzoek van de VDW (Duitse Vereniging van Werktuigmachinebouwers) in samenwerking met het Münchense adviesbureau Strategy Engineers. De onderzoekers hebben becijferd dat de jaarlijkse investeringen in energiesystemen ruim zullen verdubbelen, van 762 miljoen euro wereldwijd in 2020 tot 1,8 miljard euro in 2040. Dit komt overeen met een reële jaarlijkse groei van 4,4 procent.

Kansen en uitdagingen

Het doel van het onderzoek was om de kansen en uitdagingen van de energietransitie voor de gereedschapsmachine-industrie te onderzoeken. Het onderzoek kijkt naar de gehele waardeketen op het gebied van energie, met name elektriciteit, van opwekking tot distributie tot opslag. Hernieuwbare energieën spelen hierbij een centrale rol. Ook waterstof, stationaire en mobiele brandstofcellen, warmtepompen en de terugwinning en opslag van koolstof komen aan bod. “Het voornemen van de Duitse regering om het gaspedaal in de energietransitie in te trappen, wordt alarmerend acuut. Het is niet alleen de door de mens veroorzaakte klimaatverandering die meer snelheid vereist, maar ook de echte oorlog in Oekraïne, die drastisch laat zien dat we onafhankelijk moeten worden van fossiele brandstoffen”, zegt VDW-voorzitter Franz-Xaver Bernhard.

Emissievrije technologieën

Als de opwarming van de aarde in 2050 beperkt moet blijven tot 1,5 graad, waartoe veel geïndustrialiseerde landen zich hebben verplicht, moeten enorme investeringen worden gedaan. Centrale velden zijn de uitbreiding van emissiearme energieën, de uitbreiding van het elektriciteitsnet en de ontwikkeling van een waterstofeconomie. De investeringen vloeien dan ook vooral in emissievrije technologieën zoals zonne- en windenergie, maar ook in technologieën voor de energietransitie zoals de uitbreiding van de elektriciteitsnetten, CO2-emissiereductie (CCUS), de ontwikkeling van een waterstofeconomie en warmtepompen.

Potentieel voor bewerkingsmachines

“Gezien de verscheidenheid aan toepassingen en technologieën, moeten de afzonderlijke gebieden in detail worden overwogen om het potentieel voor het gebruik van bewerkingsmachines af te leiden”, legt Bernhard uit. Het VDW-onderzoek doet dit door te kijken naar de vraag naar werktuigmachines voor het verspanen van de benodigde componenten in de afzonderlijke segmenten.

Met name voor de mechanische ombouw in gas-, stoom- en waterkrachtcentrales, maar ook bij windturbines en vliegwielopslag zijn metalen componenten met een grote verwerkingscapaciteit en hoge eisen aan toleranties en oppervlaktekwaliteit vereist. Dienovereenkomstig bieden componenten voor windturbines met geavanceerde productie van tandwielen, volgsystemen en grote lagers het grootste potentieel.  Dit wordt versterkt door de trend naar steeds krachtigere systemen.

Ook de bouw van gasturbines voor energieopwekking in gas- en stoomcentrales is relevant. Er zijn immers grote aantallen overkoepelende randcomponenten nodig, zoals pompen, compressoren, generatoren, lagers, kleppen, tanks en leidingen. Qua volume zijn vooral warmtepompen voor het verwarmen van gebouwen interessant.

Uitbreiding waterstofeconomie

In perspectief komen componenten voor de uitbreiding van de waterstofeconomie in beeld, zoals compressoren en stapeleindplaten in elektrolyse en in mobiele en stationaire brandstofcellen. Naast pure energieopwekking, -opslag en -distributie, is er vanuit de automatiseringstechnologie ook potentieel voor de productie van fotovoltaïsche modules, batterijcellen of brandstof- of elektrolysestapels. Eisen op het gebied van energiedistributie, bijvoorbeeld voor transportvoertuigen of speciale schepen, maar ook machines voor de fabricage van componenten voor de uitvoering van de energietransitie ronden de behoefte af.

Opwaardering energiesector

Over het algemeen speelt de energiesector momenteel een ondergeschikte rol bij de verkoop van werktuigmachines. De ontwikkeling van het relevante marktsegment voor de industrie met een reële jaarlijkse groei van 3,6 procent tot 2040 ligt echter aanzienlijk boven de gemiddelde wereldwijde marktontwikkeling op lange termijn voor gereedschapsmachines (1,1 procent). “Uit het onderzoek blijkt dat de energiesector, met een forse groei tot 2040, potentie biedt voor fabrikanten”, vat VDW-voorzitter Bernhard samen. “Vooral voor bedrijven die al actief zijn in de energiesector en/of hun klantenbestand willen diversifiëren, loont het de moeite om de onderzoeksresultaten intensief te bestuderen. Ze bieden waardevolle informatie die nergens anders in dit detailniveau beschikbaar is”, besluit hij.