Pleidooi Natuur & milieu voor technische maakindustrie

Onderzoek van CE Delft in opdracht van Natuur & Milieu, laat zien dat sectoren sterk verschillen in hoe efficiënt ze met schaarse middelen omgaan. Toch richt het overheidsbeleid zich nog vooral op vervuilende sectoren die weinig toevoegen aan duurzame welvaart. “Die aanpak is onhoudbaar”, stelt Marjolein Demmers, directeur van Natuur & Milieu. “We houden sectoren kunstmatig overeind die de samenleving veel kosten, en zetten daarmee toekomstbestendige sectoren op achterstand.”

Grote verschillen

Uit het onderzoek van CE Delft blijkt dat sectoren sterk verschillen in hoe efficiënt ze omgaan met schaarse middelen. De dienstensector en de technische maakindustrie zijn relatief zuinig: ze zorgen voor veel economische waarde, terwijl ze het milieu en de ruimte weinig belasten. Daartegenover staan sectoren als de landbouw, chemie, basismetaal en raffinage. Die gebruiken veel grondstoffen en energie, veroorzaken aanzienlijke milieuschade en leveren daar relatief weinig economische waarde voor terug. CE Delft heeft bijvoorbeeld becijferd dat de technische maakindustrie 45 keer meer economische waarde oplevert per hoeveelheid energie dan de chemische industrie. Sectoren als de basismetaalindustrie en de raffinage gebruiken tot 180 keer meer energie per verdiende euro dan de meest efficiënte sectoren.

Steun voor vervuilende sectoren

Toch is de overheidssteun vaak gericht op vervuilende sectoren. Voorbeelden van dit soort steun zijn de maatwerkafspraken, verlaagde energieprijzen voor grootverbruikers en subsidie voor CO2-opslag. Zo betalen sommige energie-intensieve bedrijven nauwelijks energiebelasting, terwijl het MKB veel hogere belastingen betaalt. “Publiek geld wordt zo ingezet voor sectoren waarvan het risico groot is dat ze Nederland verlaten, terwijl kansrijke sectoren onvoldoende ruimte krijgen om te groeien”, zegt Demmers.

Welvaartverlies dreigt

Natuur & Milieu: “Nederland dreigt welvaart te verliezen, omdat de overheid kortzichtig economisch beleid voert. Natuurlijk blijven de producten van sommige vervuilende sectoren nodig, omdat ze van strategisch belang zijn. Investeer dan in verduurzaming en kijk naar strategische autonomie op Europees niveau, maar stop met het in stand houden van het oude systeem tegen beter weten in. Accepteer ook dat sommige sectoren geen toekomst meer hebben in Nederland of überhaupt. Alleen dan ontstaat ruimte voor duurzame bedrijven die zorgen voor goede banen én een toekomstbestendige economie, zoals de recyclingindustrie, maakindustrie en duurzame energiesector.”