Vlak en zonder spanning

Laura Metaal Staalcenter is gevestigd in Maastricht. De Limburgse hoofdstad wordt in metaalkringen ook wel decoil city genoemd, want aan de plaatselijke Beatrixhaven zitten meerdere decoilers op een rij.

Decoilen en beitsen

Bij Laura Metaal wordt 80 procent van de coils over water aangevoerd. Alle coils worden verwerkt tot platen die geschikt zijn voor verdere bewerking. Twee decoilinstallaties decoilen en kantscharen warmgewalste, gebeitste en geoliede coils, coils met hoge treksterkte en reliëfcoils (tranenplaat).

Daarnaast is de fabriek uitgerust met een moderne plaatbeitslijn, waarin met beitsen en oliën staal wordt gereinigd, verduurzaamd en gereconditioneerd. Deze lijn verwerkt staalplaten tot 30 mm en zelfs hogesterktestaal. Ook biedt Laura Metaal verpakken, herwaarmerken en opslag aan. Het volledig automatische coilmagazijn heeft een capaciteit van 72.000 ton coils en in het platenmagazijn kan 25.000 ton staalplaten worden opgeslagen.

De investering in deze narichtmachine past in de transitie van Laura Metaal. Het Staalcenter in Maastricht gaat steeds meer loonwerk doen voor derden en richt zich daarop in.

Narichten voorkomt afwaarderen

Daarnaast is het narichten een belangrijke dienstverlening. Laura Metaal decoilt enorme hoeveelheden. Commercieel directeur Pieter Haumann vertelt uit concurrentieoverwegingen liever niet hoeveel precies op jaarbasis, maar geeft wel aan dat ruim 1 procent daarvan wordt nagericht. Door het narichten hoeven de platen niet te worden afgewaardeerd (in het ergste geval tot schroot) maar kunnen ze als eerste keus worden ingezet.

Narichten doet Laura Metaal al heel lang. Maar sinds kort beschikt het staalcenter hiervoor over een Peak Performer 100P.2500-RB-C van de Duitse machinefabrikant Kohler, die in Nederland wordt vertegenwoordigd door Hevami Oppervlaktetechniek in Veghel. Het is een zogeheten delenrichtmachine. Dat wil zeggen dat de ingestelde waarde altijd blijft behouden ondanks het krachtenspel dat de machine op het plaatmateriaal uitoefent.

Bombering

Met deze machine is Laura Metaal er flink op vooruit gegaan, met name als het gaat om de dunnere platen. De krachtige nieuwkomer kan namelijk veel meer aan dan het oude beestje, dat vele tientallen jaren dienst heeft gedaan. Zo behaalde de oude machine bij een plaat van 3 mm dik een vloeigrens van 430 N/mm2. De Peak Performer kan tot 1.000 N/mm2 aan. Afhankelijk van de rekgrens van het te richten materiaal verwerkt de nieuwe machine platen van 2000 mm breed tot een dikte van 12 mm.

De breedtelimiet van de Peak Performer is 2500 mm, maar Laura Metaal verwacht dat de plaatbreedte in de praktijk maximaal 2100 mm zal zijn, vanwege de maximale breedte van de decoillijnen. De overbreedte maakt het mogelijk om zo optimaal mogelijk gebruik te maken van het bomberingssysteem in de richtmachine. Dit systeem verwijdert eventuele rand- en middenspanning uit de platen. Die spanning is een van de twee problemen die nogal eens voorkomen bij decoiled materiaal.

Het andere probleem is dat een hele plaat hol of bol staat. In hoeverre deze problemen zich voordoen heeft te maken met de omstandigheden tijdens de productie van de coils. Diverse parameters (zoals walstemperatuur, koelproces, oproltemperatuur, afkoelproces) hebben invloed op de uiteindelijke vlakheid van en de spanningen in de platen ná het decoilen. Hoe dunner het materiaal, hoe groter de invloed van deze parameters daar op. “In het dunne materiaal moet je het meeste narichten”, weet Haumann.

Kohler heeft de narichtmachine voorzien van cardan aandrijving aan de onderzijde en van directe aandrijving aan de bovenzijde. Zo is ook de voor dikker materiaal benodigde kracht aanwezig.

Hybride uitvoering

Platen vlak maken lukt nog wel met een normale richtmachine. Maar om de spanningen eruit te halen wordt er meer gevraagd. Juist daarom heeft Laura Metaal gekozen voor de nieuwste Peak-Performer van Kohler. Hierin kunnen de walsrollen door brede steunrollen worden doorgebogen waardoor een bombering van de walsrollen ontstaat. Dit is nodig om randspanning én middenspanning uit platen te halen.

Daarbij heeft de machine een hybride uitvoering. Laura Metaal richt vooral dun materiaal na, maar bij de decoilinstallaties is ook geïnvesteerd op dikker materiaal. Daarom werd gezocht naar de optimale machine, met iets meer kracht om ook dikker materiaal en materiaal met een hoge sterkte te kunnen narichten. De meeste richtmachines zijn uitgerust met een cardan aandrijving, maar Kohler past ook de directe aandrijving toe. In dit geval zijn beide aandrijvingen gebruikt: cardan aandrijving aan de onderzijde, directe aandrijving aan de bovenzijde. Zo is ook de voor dikker materiaal benodigde kracht aanwezig.

Sneller instellen

Daarbij is de machine natuurlijk veel moderner dan de oude. Het instellen en bedienen gaat veel sneller en makkelijker en is minder belastend voor de operators. Alles is via de besturing in te stellen, ook de randapparatuur. Vroeger waren de operators met allerlei hendels in de weer om de machine nauwkeurig in te stellen, nu doen ze dat via een touchscreen. Hun kennis blijft daarbij van belang. Het zijn de operators die beslissen welke platen er worden nagericht.

Dat wordt handmatig en met het oog bepaald. Ervaring speelt daarbij een grote rol. De operators weten niet alleen welk effect bepaalde instellingen van de machine op de plaat hebben, maar ook welke toleranties de klanten (de eindgebruikers) van de klanten van Laura Metaal willen hebben.

Narichten voor derden

De investering in deze narichtmachine past in de transitie van Laura Metaal. Het Staalcenter in Maastricht gaat steeds meer loonwerk doen voor derden en richt zich daarop in. Het meeste materiaal dat wordt nagericht is afkomstig van de eigen decoilinstallaties. Maar zo’n 20 à 25 procent is bij anderen gedecoiled. Dat mag van Pieter Haumann nog veel meer worden. “Wij hebben veel ervaring met het decoilen van coils tot staalplaten, met daarbij een specialisatie in het hoge sterkte staal.

Hierdoor weten wij dat naast de problemen bij het dunne materiaal, bij dikker materiaal de problemen zich meestal aan het begin en/of het einde van de coil voordoen. Bij de staalplaten in die eerste of laatste pakketten ontstaan de meeste onvlakke platen. Bedrijven die daar mee zitten, kunnen hun onvlakke platen aan ons toeleveren. Met onze richtmachine zorgen we er dan voor dat ze vlak worden en de spanningen eruit gaan.”