Meeste bedrijven in MKB-metaal kunnen gestegen kosten compenseren

Dat is een verbetering ten opzichte van het eerste kwartaal. Toen gaf nog 42% van de MKB-metaalbedrijven aan dat de doorgevoerde prijsverhoging onvoldoende was om de gestegen (inkoop)kosten volledig te compenseren. In het tweede kwartaal heeft 73% van de bedrijven de verkoopprijzen verhoogd.

Materiaalprijzen op historisch hoog niveau

Als gevolg van een snel herstel na de coronalockdown liepen de materiaalprijzen in 2021 sterk op. Daar bovenop kwam de oorlog in de Oekraïne, waardoor de prijs van sommige metalen in het eerste kwartaal van dit jaar door het dak gingen. In de loop van het tweede kwartaal zijn de meeste materiaalprijzen weer gedaald, maar ze liggen historisch gezien nog op een hoog niveau.

Energieprijzen en loonkosten

Behalve de materiaalprijzen nemen de energieprijzen sterk toe. De mate waarin het MKB-metaal hierdoor geraakt wordt hangt sterk af van de activiteiten van een bedrijf. Ook de loonkosten nemen toe door het tekort aan vakkrachten en de cao-verhoging.

Gevolgen Oekraïne-oorlog vallen mee

Uit de Koninklijke Metaalunie Economische Barometer Q2 2022 blijkt verder dat de economische gevolgen van de oorlog in Oekraïne voor het MKB-metaal als geheel voor de korte termijn erg zijn meegevallen. Ondernemers waarderen hun binnenlandse orderpositie in het tweede kwartaal overwegend positief. Dit geldt overigens in veel mindere mate voor de orderpositie buitenland. Voor het derde kwartaal zijn de verwachtingen aanmerkelijk minder positief. Vooral onder de machinebouwers zijn veel ondernemers die een terugval van de orderintake verwachten.

Personeel

Ondanks het tekort aan vakkrachten, werkte er bij 20% van de bedrijven in het tweede kwartaal meer vast personeel dan in het eerste kwartaal. Bij 10% van de bedrijven werkte minder vast personeel. Voor het flexibel personeel geldt een vergelijkbare ontwikkeling. Het aandeel bedrijven met vacatures is begin juli, net als een kwartaal eerder, bijna 60%. Gemiddeld hebben deze bedrijven 2,7 vacatures openstaan. Afgezet tegen alle medewerkers hebben de respondenten gemiddeld voor 7,9% van het personeelsbestand aan vacatures openstaan. In het totaal verwacht het MKB-metaal 70% van deze vacatures de komende periode in te kunnen vullen. Dit percentage is in de afgelopen 20 jaar nog niet zo laag geweest.

Winstgevendheid

Ondanks de hogere kosten is de winstgevendheid van het MKB-metaal in het tweede kwartaal toegenomen. Ruim driekwart van de bedrijven geeft begin juli aan winst te maken. Het aandeel bedrijven dat verlies maakt is 6%. Bij 30% van de bedrijven is het bedrijfsresultaat toegenomen. Bij 20% van de bedrijven is dit ten opzichte van het eerste kwartaal afgenomen. Ondanks het geringe aantal bedrijven waarvan het bedrijfsresultaat is toegenomen, is ruim de helft van de bedrijven tevreden over het in het tweede kwartaal gerealiseerde bedrijfsresultaat. Slecht 7% van de bedrijven is ontevreden over het behaalde bedrijfsresultaat. Het aandeel bedrijven dat voor het derde kwartaal een beter bedrijfsresultaat verwacht, is net zo groot als het aandeel dat een lager bedrijfsresultaat verwacht.

Investeringen in het machinepark

Alle perikelen rondom Oekraïne en de stijgende prijzen maken dat de lange termijnverwachting steeds onzekerder wordt. Deze onzekerheid komt tot uitdrukking in de investeringsverwachting voor het komende halfjaar. Terwijl 14% van de MKB-metaalbedrijven verwacht meer te gaan investeren, geeft 34% aan dat de investeringen lager zullen liggen. Dit is de grootste achteruitgang in anderhalf jaar tijd.